Банкроттық туралы

(Қазақстан Республикасы азаматтарының төлем қабілеттілігін қалпына келтіру және банкроттығы туралы» заңы рәсімдердің үш түрін – соттан тыс банкроттықты, сот банкроттығын және төлем қабілеттілігін қалпына келтіруді көздейді.

Соттан тыс банкроттық қашан қолданылатын болады?

Егер қарыз алушы-жеке тұлғаның банктер, микроқаржы ұйымдары, коллекторлық агенттіктер алдында берешегі 1600 айлық есептік көрсеткіштен (5 520 000 теңге) аспаса, онда ол соттан тыс банкроттық рәсімін қарастыруы ықтимал. Қарыз алушы келесі ұсынылған шарттарға сәйкес келуі қажет:

  • онда ортақ меншіктегі мүлікті қоса алғанда, меншік құқығында тіркелген мүліктің болмауы;
  • өтініш берілген күнге дейін қатарынан 12 ай ішінде оның кредиторлар, коллекторлар алдындағы міндеттемелері бойынша өтеуінің болмауы;
  • борышкерге қатысты мерзімі өткен берешек туындаған сәттен бастап, 18 айдан аспайтын мерзім ішінде кредиттік шарт бойынша орындалмаған міндеттемелерді реттеу немесе өндіріп алу бойынша рәсімдер жүргізілді;
  • арыз берілген күнге дейін 7 жыл бойы банкроттық рәсімінің қолданылмауы.

Соттан тыс банкроттыққа, арыздыңберілген күніне 5 жылдан астам мерзім бойына берешегін өтемеген қарыз алушылар-жеке тұлғалар да жүгіне алады. Бұл ретте, аталған шарттар мұндай борышкерге қолданылмайды.

Назар аударыңыз! Алты ай бойынша атаулы әлеуметтік көмекті (АӘК) алушы болып табылатын борышкер, осы рәсімді қолдану үшін мерзімі өтіп кеткен мерзімді есепке алмастан өтініш бере алады. Осы рәсімді қолданғаннан кейін борышкерге «банкрот» мәртебесі беріледі.

Арызды қалай беруге болады?

Арызды «Электронды үкімет» веб-порталы арқылы беруге болады.

Сот банкроттығы қашан қолданылатын болады?

Азаматтар 1600 АЕК (5 520 000 теңге) астам борыштар бойынша және кредиторлар алдындағы борыштардың барлық түрлері бойынша рәсімді қолдана алады.

  • мүлікті иеліктен шығару бойынша мәмілелер жасауға;
  • жаңа міндеттемелерді қабылдауға (қарыздар алу, кепілдіктер мен кепілгерліктер беру);
  • шетелге шығуға.

Осы рәсімді қолданғаннан кейін борышкерге «банкрот» мәртебесі беріледі.

Арызды қалай беруге болады?

Арыз борышкердің тұрғылықты жері бойынша сотқа қабылданады.

Төлем қабілеттілігін қалпына келтіру рәсімі қолданылған жағдайда?

Тұрақты табысы бар азаматтар аталмыш рәсімді қолдана алады. Ол сотта 5 жылға дейін қарыздарды төлеу үшін бөліп-бөліп төлеу мүмкіндігін қарастырады. Төлем қабілеттілігін қалпына келтіруге өтініш беруді жоспарлап отырған борышкерге арналған жалғыз шарт – қарыз мөлшері қарыз алушыға тиесілі мүліктің құнынан аспауы қажет.

Назар аударыңыз! Бұл рәсімнің артықшылығы-борышкерге «банкрот» мәртебесі берілмейді. Оған қатысты «банкрот» шектеулері қолданылмайды. Азамат (-тарар) шетелге шыға алады.

Арызды қалай беруге болады?

Арыз борышкердің тұрғылықты жері бойынша сотқа қабылданады.

«Банкроттарға» арналған салдарлар қандай болады?

Соттан тыс немесе сот банкроттығы рәсімін қолдануға шешім қабылдаған борышкерлер келесілерді білулері қажет:

  • 5 жыл ішінде қарыздар мен микрокредиттер (ломбардтардың микрокредиттерінен бөлек) алуға тыйым салынатын болады;
  • қайта банкрот болу тек 7 жылдан кейін ықтимал болады;
  • банкроттықтан кейінгі 3 жыл ішінде, банкроттың қаржылық жағдайына мониторинг жүргізілетін болады.

Назар аударыңыз! Алимент, басқа адамның өмірі мен денсаулығына келтірілген зиянды өтеу, сондай-ақ қылмыстық құқық бұзушылықтар бойынша залал бойынша борыштар есептен шығаруға жатпайды.